Na rynku są takie zioła, których popularność i skuteczność nie maleje od lat. Między innymi mowa tutaj o czystku. Ziele czystka to krzew liściasty z rodziny czystkowatych. Roślina ta, charakteryzuje się dość bogatą historią. Pochodzi z Półwyspu Pirenejskiego. Początkowo porastała skaliste wzgórza Krety, przez co zaczęto ją nazywać różą pustyni. Występowała również w Grecji, Włoszech, Francji, Bułgarii, Albanii czy Turcji. Jej właściwości znane są już od starożytności gdzie wykorzystywano czystek do tworzenia ladanum czyli lepkiej, brązowej, gorzkiej żywicy. Stosowano ją na biegunki, przy ciężko gojących się ranach czy w dolegliwościach oddechowych. Pozyskiwano ją w interesujący sposób mianowicie wyczesując wełnę owiec i kóz pasących się na polach porośniętych czystkiem. Z czasem zaczęto wyczesywać bezpośrednio same krzewy a obecnie ladanum pozyskuje się przez gotowanie liści i gałązek oraz następnie przez ekstrakcję. Taka metoda pozwala na dokładniejsze i czystsze uzyskanie substancji. Zatem ten wartościowy krzew znany jest od pokoleń, wspaniale że natura stworzyła dla nas takie cudo.
Wygląd i uprawa czystka
Czystek jest zaliczany do niskich krzewów, którego najwyższe odmiany dorastają do 100 cm wysokości. Jego pokrój jest zwarty i kępiasty. Liście małe o kształcie lancetowatym szaro-zielone u niektórych odmian spodnia strona blaszki liściowej pokryta jest kutnerem. Główną ozdobą rośliny są kwiaty, które pojawiają się od maja do lipca, są one małe a płatki liściowe są pomięte, bardzo delikatne u podstawy każdego płatka ukazuje się czerwona plamka. W zależności od odmiany mogą być w kolorze białym, różowym, czerwonym. Niestety są bardzo nietrwałe rano się otwierają a wieczorem płatki już opadają. Zarówno liście jak i kwiaty czystka bardzo przyjemnie pachną.
Czystek – występowanie i pochodzenie
Ze względu na pochodzenie czystka jest to roślina, która lubi ciepłe i słoneczne miejsca. Nie toleruje przymrozków ani przeciągów. W naszym kraju uprawiana jest raczej jako roślina doniczkowa, którą można w okresie letnim wystawiać na balkon lub taras. Idealna będzie południowa wystawa. Podłoże powinno być żyzne, lekkie i przewiewne, drenaż jest obowiązkowy. Zastoje wodne mogą szybko doprowadzić do zamierania czystka. Nie lubi przesadzania dlatego lepiej zastosujmy większy pojemnik dla tego krzewu. Podlewajmy go rzadko ale obficie. Regularnie usuwajmy przekwitłe kwiatostany a na zimę dobrze jest lekko przyciąć krzew a konkretnie pędy niezdrewniałe, wystarczające będzie kilka centymetrów. Czystek lubi wzmacnianie nawozem, wieloskładnikowym dla roślin kwitnących. Rozmnaża się z nasion, które dość dobrze kiełkują jednak konieczny jest wysiew na rozsadnik. Niestety bywa atakowany przez mszyce i szarą pleśń. Jednak jeśli zachowamy prawidłowe warunki uprawy problemy z chorobami i szkodnikami powinny być niewielkie
Właściwości lecznicze czystka
Nie wszystkie odmiany i rodzaje czystków mają właściwości lecznicze. Do tych leczniczych, najpopularniejszych należą czystek kreteński, szary (Cistus creticus, Cistus incanus) lub czystek tunezyjski.
Czystek to roślina, która posiada spore pokłady polifenoli, glikozydów, garbników, flawonoli.[1] Przede wszystkim mają one działanie antyoksydacyjne, które polega na neutralizacji wolnych rodników. Spowalnia to proces starzenia się skóry, wzmacnia organizm, działa przeciwzapalnie i przeciwwirusowo, przyspiesza gojenie się ran. Czystek przyczynia się do spowolnienia rozwoju tzw.: chorób cywilizacyjnych. Zapobiega powstawaniu miażdżycy, rozpuszcza zatory i zakrzepy, polecany jest również przy chorobach związanych z górnymi drogami oddechowymi. Ziele czystka ma właściwości oczyszczające, pozbywa się z naszego organizmu metali ciężkich, jest również pomocny u palaczy.[2] Cenne właściwości czystka wykorzystał również przemysł kosmetyczny. Czystek można znaleźć w kremach, żelach, szamponach, tonikach itp. Łagodzi on trądzik, łuszczycę, łupież, wybiela szkliwo zębów a nawet redukuje przykry zapach. Regularne spożywanie czystka przyspiesza oraz reguluje przemianę materii. Dlatego ta roślina często wykorzystywana jest gdy chcemy zrzucić zbędę kilogramy.
Wg badań zaobserwowano że czystek przyczynia się do zmniejszenia objawów boreliozy. Jego regularne stosowanie przynosi realne efekty w leczeniu tej choroby. Olejki eteryczne, które znajdują się w czystku zmniejszają rozwój bakterii jaką jest borelioza.
Pijąc regularnie napar z czystka komary, muchy i kleszcze będą trzymały się od nas z daleka. Skóra z potem wydziela zapach, który jest bardzo nieprzyjemny dla tych owadów. Dzięki temu możemy stworzyć naturalną barierę pomiędzy nimi a nami.
Zastosowanie i produkty z czystka
Najbardziej popularne są napary z zioła czystka. Można je pić jak herbatę, jednak można również napary stosować na niegojące się rany, siniaki czy np. do przemywania twarzy. Do okładów idealnie sprawdzi się dostępna na stronie internetowej mojazielarnia.pl herbata w saszetkach czystek fix z firmy NatVit czy Herbapol. Taka forma jest bardzo łatwa do stosowania gdyż zioło zamknięte jest w woreczku i nie pływa w naparze.
Jeśli ktoś jest fanem tradycyjnie zalewanych ziół bezpośrednio w kubku to również znajdzie coś dla siebie. Przykładem będzie czystek kreteński firmy Astron 100g. Duża ilość pozwoli nam na cieszenie się z dobrodziejstwa czystka przez długi okres.
Oczywiście rynek idzie nam naprzeciw i w naszym sklepie można otrzymać również gotowe kapsułki do suplementacji czystka. Firma Alter Medika czy Nat Vit stworzył takie produkty, które są bardzo łatwe w użytku. Znajduje się w nich 100% bio ekstraktu z czystka.
Bardzo ciekawą propozycją jest liposomaln ekstrakt ziołowy fitoterapeuty Jana Oruby jest to płynna postać suplementu. Oprócz samego ekstraktu z czystka znajduje się w nim również substancja emulgująca czyli lecytyna chroni ona molekuły przed rozpadem a co za tym idzie dochodzi do lepszego przyswajania substancji aktywnych przez organizm. Do tego sama lecytyna pozytywnie wpływa na neuroprzekaźniki w mózgu. Jest interesujące połączenie, które również można znaleźć na stronie mojazielarnia.pl
Na koniec warto wspomnieć o firmie Eko Medika, która stworzyła kremową maść z czystkiem. Produkt pomoże w codziennej pielęgnacji skóry. Dostarczy jej nawilżenia i zwiększy jej jędrność. Produkt będzie idealnym prezentem dla bliskiej osoby. Warto zwrócić na niego uwagę na naszej stronie przeglądając produkty z czystkiem.
Ziele czystka – efekty i przeciwwskazania
Pamiętajmy o tym że suplementacja każdymi ziołami wymaga czasu. Jeśli chodzi o czystek aby zaobserwować efekty działania zaleca się stosować kurację przez minimum 4 tygodnie. Istotny jest fakt że napary z czystka mogą stosować również dzieci, kobiety w ciąży i karmiące piersią. Jest to roślina lecznicza po której nie zaobserwowano do tej pory żądnych efektów ubocznych jeśli zastosujemy ją zgodnie z zaleceniem. Oczywiście bywa że przy ogromnie zwiększonych dawkach może dojść do anemii czy problemów z przyswajaniem innych pierwiastków ale są to naprawdę bardzo skrajne przypadki.
Zioło czystka z pewnością zasługuje na to aby znaleźć się w Twojej codziennej suplementacji. Pamiętajmy o tym aby produkty z czystkiem kupować tylko i wyłącznie ze sprawdzonego źródła. A potem tylko czekać na efekty jego stosowania!
Literatura
- Wyciągi roślinne w ochronie roślin, J.Z. Burgiel, Działkowiec, nr: 5, 2006
- Rośliny doniczkowe, F. Bechthold, Świat Książki, 1998
- Czystek- zdrowie i piękno dzięki jednej roślinie, G. Harnisch, 2015
- ABC Ogrodnictwa, Reader s Digest, 2011
- Moc ziół. Zielarki i ich sekretne przepisy, S. Kawalerowicz, 2022
- Czystek-zioło na wszystko?, G. Michałek, Wieś Mazowiecka, Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Warszawie, nr: 7-8,2017
- Czystek. E. Koniuszy, Aura, nr: 5, 2013
- Zdrowa moda – czystek, O. Nowaczyk, Zachodniopomorski Magazyn Rolniczy, nr: 132, 2017-2018