Zdrowy i prawidłowo funkcjonujący aparat ruchu jest niezbędny do przemieszczania się bez uczucia bólu oraz dobrego samopoczucia. Niestety wraz z upływem lat oraz w wyniku różnego rodzaju urazów ortopedycznych nasze kości i stawy stają się coraz bardziej podatne na uszkodzenia. Czy można dbać o układ ruchu nie sięgając po leki? Które zioła na stawy i kości działają skutecznie?
Kto jest najbardziej narażony na urazy kości i stawów?
Wytrzymałość kości zależy od wielu czynników. Decydujące znaczenie ma ich gęstość mineralna oraz wiek, płeć i ogólny stan zdrowia pacjenta. Mężczyźni mają naturalnie grubsze, mocniejsze kości niż kobiety, u których dodatkowo struktura aparatu ruchu ulega osłabieniu w okresie przekwitania z uwagi na spadek poziomu estrogenów. Podobnie rzecz ma się ze stawami. W miarę starzenia się organizmu stają się one bardziej sztywne, częściej bolą i pojawiają się w nich stany zapalne.
Stopniowe pogarszanie właściwości układu ruchu ma związek między innymi z malejącym poziomem kolagenu. To białko strukturalne występujące we wszystkich tkankach łącznych organizmu człowieka, w tym stawach i kościach. To właśnie on nadaje naszym tkankom sprężystość oraz odporność na uszkodzenia mechaniczne. Kolagen stanowi około 30% wszystkich białek w naszych ciałach, ale jego produkcja zmniejsza się o około 1% co roku po przekroczeniu 20. roku życia. Suplementacja kolagenem – zwłaszcza formą rybiego hydrolizatu – skutecznie uzupełnia niedobory w tym zakresie.
Na urazy kości i stawów przede wszystkim narażone są osoby starsze, ale także te, które są bardzo aktywne fizycznie. Wysoka intensywność treningów i ich duża regularność wystawia aparat ruchu na ciężką próbę, która może skończyć się stanem zapalnym, a nawet złamaniem zmęczeniowym.
Aktywność fizyczna jako podstawa sprawnego aparatu ruchu
Regularna, a przede wszystkim dobrana do indywidualnych możliwości aktywność fizyczna wspiera układ krążenia, odporność organizmu ale również układ ruchu. Stawy poddawane regularnemu obciążeniu wytwarzają więcej mazi, więc pracują sprawniej i w większym zakresie. Z kolei kości ulegają stopniowej przebudowie, zgodnie z prawem Delpecha-Wolffa. Zakłada ono, że tkanka kostna poddawana działaniu symetrycznych sił nacisku i pociągania formuje dodatkowe beleczki kostne wzdłuż wektora działania siły. Jeśli chcesz mieć zdrowe stawy i mocne kości, nie unikaj ćwiczeń oporowych. Nie musi być to podnoszenie ciężarów. Treningi z gumami oporowymi również przynoszą pozytywny efekt.
Czy istnieje dieta na kości i stawy?
Suplementacja ziół na kości i stawy powinna być uzupełniona zdrową i zbilansowaną dietą, która dostarcza niezbędnych z punktu widzenia układu ruchu makro- i mikroelementów. Które spośród nich mają największe znaczenie?
- owoce i warzywa zawierające duże ilości witaminy C, niezbędnej do prawidłowej syntezy kolagenu (np. brokuły, dynia, kapusta, czarne porzeczki, jagody, jabłka, truskawki);
- rośliny strączkowe jako źródło pełnowartościowego białka oraz witamin z grupy B o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym (np. fasola, ciecierzyca, soczewica, bób);
- tłuste ryby morskie zawierające duże dawki kwasów tłuszczowych nienasyconych omega-3, które wspierają pracę stawów oraz mineralizację kości (m.in. halibut, łosoś, śledź, szprot);
- produkty pełnoziarniste bogate w witaminy z grupy B, witaminy A, C i E oraz minerały niezbędne do budowy prawidłowej struktury kości (m.in. cynk, magnez i potas).
Kiedy warto sięgnąć po zioła na kości i stawy?
Zioła na stawy oraz preparaty na wzmocnienie kości to ważny element profilaktyki zdrowotnej. Mogą zarówno pomóc doraźnie, łagodząc dolegliwości bólowe, jak i uzupełnić dietę o wartościowe mikroelementy niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu ruchu. Działają na organizm w sposób holistyczny i łagodny, nie obciążając go tak, jak wiele leków farmaceutycznych. Stosowane zgodnie ze wskazaniami nie powodują też efektów ubocznych, jak chociażby popularne niesteroidowe leki przeciwzapalne. Jak świadomie wybierać fitoterapeutyki?
Najlepsze zioła na stawy
W poszukiwaniu ziół na stawy warto zwrócić uwagę na olejek z żywokostu. Regularnie stosowany przynosi ulgę w bólach reumatycznych, rwy kulszowej, a także związanych z wysiłkiem fizycznym. Skutecznie wspiera regenerację organizmu, skracając czas niezbędny na rehabilitację. Właściwości lecznicze żywokostu przypisuje się zawartym w nim allantoinie, kwasowi rozmarynowemu, glikopeptydowi, śluzom i garbnikom.
Ziołem od dziesięcioleci stosowanym w medycynie ludowej jest też żyworódka daigremonta. Wykorzystuje się ją do łagodzenia bolesności stawów. Maści z żyworódką w składzie często uzupełniane są o ekstrakt z konopi wykazujący właściwości przeciwbólowe.
Sprawdzone zioła na wzmocnienie kości
Dzięki odpowiednio dobranej fitoterapii możliwe jest wzmocnienie kości. Warto sięgnąć chociażby po owoc dzikiej róży. Wykazuje ona działanie wzmacniające, antyoksydacyjne, hipoglikemizujące (obniża poziom cukru we krwi). Pomaga także w stanach zapalnych kości i stawów.
Osoby cierpiące na nawracające bóle stawów i kości mogą sięgnąć po suplementy zawierające Boswelia serrata, czyli kadzidłowca indyjskiego. Jest on wykorzystywany jako zioła na wzmocnienie kości oraz stawów, łagodzi objawy stanów zapalnych oraz przewlekłych bólów reumatycznych. Z tego względu często poleca się go osobom w podeszłym wieku.
Zioła na kości i stawy pozwalają uśmierzyć wiele dolegliwości związanych z urazami aparatu ruchu. Sięgnięcie po nie wprawdzie nie zastępuje profesjonalnego leczenia ortopedycznego, ale może przyspieszyć powrót do zdrowia, a co najważniejsze, podnieść komfort życia.
Bibliografia:
- Kimel K. i in.; Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania korzenia Symphytum officinale L. – przegląd danych literaturowych; Post Fitoter 2021; 22(1): 23-31;
- Materkowski M.; Rola kolagenu w formie doustnej w schorzeniach i urazach narządu ruchu; Ortopedia. Traumatologia. Rehabilitacja; 2023; 1(6); Vol. 25, 37-41;
- Chanaj-Kaczmarek J. i in.; Badania nad aktywnością biologiczną soku z liści Kalanchoe daigremontiana; Post Fitoter 2019; 20(1): 3-9;
- Tuszyński P. K. (red.); Zeszyty apteczne. Ziołolecznictwo w praktyce; 2019; wyd. Opieka.farm.;
- Ulbricht C. (red.); Boswellia: An Evidence-Based Systematic Review by the Natural Standard Research Collaboration; Journal of Herbal Pharmacotherapy, Vol. 4(3) 2004;
- R. Kowalski i in. Dieta na stawy; Zdrowie i Uroda , marzec 2016.