Bluszczyk kurdybanek ziele (Glechoma hederacea herba)Podstawowe substancje czynne
W zielu bluszczyku kurdybanka występują związki sekwiterpenowe i triterpenowe (m.in.: kwas oleanowy i ursolowy), garbniki, kwasy rozmarynowy, kakaowy i ferulowy (fenolokwasy). Znaleźć w nim można również flawonoidy, olejki eteryczne i substancje gorczyce (glechominę i cholinę).Działanie i zastosowanie bluszczyka
Działanie. Napary i odwary z ziela bluszczyka pobudzają wydzielanie soków trawiennych i zwiększają dzięki temu łaknienie. Poprawiają procesy trawienia i sprawność przyswajania po- karmów. W wyniku tego działają ogólnie wzmacniająco. Przetwory z ziela bluszczyka zwiększają wydzielanie żółci i ułatwiają jej przepływ do dwunastnicy, zapobiegają zastojom w pęcherzyku i zmniejszają możliwość powstawania kamieni żółciowych. Żółć wytwarzana w czasie kuracji przetworami z bluszczyka zawiera więcej kwasu chenodezoksycholowego, który jest uznawany za jeden z najskuteczniejszych związków hamujących tworzenie kamieni cholesterolowych i ułatwiających ich rozpuszczanie.
Już dawno stwierdzono, że ziele bluszczyka wykazuje działanie przeciwzapalne i regenerujące na błony śluzowe przewodu pokarmowego, dróg moczowych i dróg oddechowych. Zwiększa też ich odporność i wiąże toksyczne produkty przemiany materii. Z uwagi na obecność garbników przetwory z ziela bluszczyka podawane wewnętrznie dzia- łają łagodnie ściągające i przeciwbiegunkowe, natomiast stosowane zewnętrznie - ściągająco, przeciwzapalnie, bakteriobójczo i grzybobójczo.
Działania niepożądane. W dawkach leczniczych objawów niepożądanych nie obserwowano.
Zastosowanie. Wyciągi wodne z ziela bluszczyka stosuje się wewnętrznie głównie w kamicy żółciowej i stanach zapalnych dróg żółciowych, w stanach nieżytowych przewodu pokarmowego i niedostatecznym wydzielaniu soków trawiennych. Celowe jest łączenie ziela bluszczyka z innymi surowcami o działaniu odtruwającym, żółciopędnym i poprawiającym trawie- nie. Zewnętrznie stosuje się przetwory z ziela bluszczyka do okładów i przemywań w trądziku pospolitym, zapaleniu i świądzie skóry, oparzeniach I stopnia, także do płukania jamy ustnej i gardła, przemywania przewodów nosowych i do kąpieli w bólach reumatycznych i dnawych. Dobrze jest dodawać do odwaru kwiaty rumianku, liście szałwii lub ziele macierzanki.
Przetwory. Odwar z bluszczyka: 1 łyżkę ziela bluszczyka wsypać do 1-11/2 szklanki wody ciepłej, zagotować i gotować na małym ogniu pod przykryciem 5 min. Odstawić na 10 min i przecedzić. Pić po 1/2 szklanki 2-3 razy dziennie na 30 min przed posiłkiem jako środek żół- ciopędny i poprawiający trawienie. Zewnętrznie używać do przemywań, okładów i płukania w chorobach skóry i błon śluzowych.Zewnętrznie napar i okłady można zastosować do przemywania ran i podrażnień skóry, a także przy trądziku, świądu, owrzodzeniu i poparzeniu. Wspomniane już kwasy triterpenowe nie tylko przyśpieszą gojenie ran, ale także je odkażają. Przy trądziku dodatkowo pomaga działanie oczyszczające i ściągające bluszczyka.
Działanie ściągające wykorzystywane jest również w trakcie leczenia zapalenia pęcherza, biegunki i hemoroidów.Odwar z bluszczyka kurdybanka
Odwar z bluszczyka przyrządza się z łyżki ziela. Wsypuje się go do wrzącej wody (około 200ml) i gotuje pod przykryciem przez 5 minut. Odstawia się go do ochłodnięcia na 10 minut (odwar może być ciepły, ale nie gorący) i odcedza się go. Napój pije się 2-3 razy dziennie, przed posiłkiem co zaostrza apetyt i ułatwia trawienie.Odwar można stosować także zewnętrznie do przemywania pęcherzy, podrażnień skóry ran i trądziku.